Tijdens het festival We Make The City (WMTC) in Amsterdam was München gaststad. Woensdag 19 juni presenteerden creatieve ondernemers uit beide steden projecten op het vlak van duurzaamheid, mobiliteit en zelforganisatie.
Door Shane Bergvik
De keuze voor München als gaststad van het We Make The City festival 2019 was onderdeel van de meerjarige samenwerking tussen de creatieve industrieën van München, Amsterdam en Utrecht met als doel ideeën en ervaringen uit te wisselen. Volgens Jürgen Enninger, aanvoerder van de creatieve industrie in München, zijn Amsterdam en München natuurlijke partners op dit vlak. ‘De creatieve sector in München is vooral verbonden met de productiesector, terwijl die in Amsterdam meer verbonden is aan de dienstensector. Deze verschillen zijn de belangrijkste motivatie geweest om onze samenwerking te aan te gaan.”
Op 19 juni presenteerde Enninger samen met Floris Beemster, die de samenwerking vanuit Amsterdam aanstuurt, een avond in het NewWerktheater onder het motto DIALOOGKREATIV. Op het programma stonden verschillende gastsprekers die vragen beantwoordden als: Hoe kan een stad zelfredzaam en inclusief gemaakt worden? Kan diversiteit binnen de stad duurzaam zijn? En hoe brengen we duurzame ondernemers bij elkaar?
Eva de Klerk
De zelforganiserende stad
De eerste spreker van de avond was Eva de Klerk, de initiatiefnemer achter NDSM Kunststad, een samenwerking van ontwikkelaars, kunstenaars en creatieve enthousiastelingen die samen het NDSM-warenhuis inrichtten. De Klerk legde uit dat NDSM Kunststad zichzelf reguleert, financiert en organiseert, een stedelijke ontwikkeling die zij ook buiten de Kunststad waarneemt. ‘Overal waar ik kom is er een verschuiving gaande naar meer burgerparticipatie. Burgers en de gemeente werken daarin samen als gelijken.’ Volgens De Klerk kunnen burgers zichzelf uitstekend organiseren en zou er binnen gemeenten meer focus moeten liggen op lokale buurten en participatie zodat de stad beter in eigen behoeften kan voorzien.
Drie Hansen, één stad
Hierna vertelde architect Christoph Hilger uit München hoe moeilijk het is om verschillende bevolkingsgroepen in een stad tevreden te houden. Als voorbeeld stelde hij het publiek voor aan drie Hansen die alle drie volstrekt verschillende overtuigingen en behoeftes hebben. De eerste Hans is een traditionele Duitser die houdt van oude gebouwen, de tweede Hans is een progressieve man die het liefst moderne architectuur ziet, terwijl de derde Hans religieus is en graag wil dat de stad voorziet in gelegenheden om uiting te kunnen geven aan zijn geloof. ‘Het kleinste deel van de stad is de individuele mens’, zei Hilger. Hij benadrukte het belang van een open-mind en tolerantie om de diversiteit in de stad duurzaam te laten zijn.
Autovrije stad
Naast deze twee sprekers had München een aantal bedrijven gevraagd hun ideeën te delen voor de realisatie van een duurzame, veerkrachtige en leefbare stad. Zo hoopt Rauno Fuchs, CEO van Green City, een autovrije of op zijn minst autoluwe stad van München te maken. Fuchs stelde dat de verhouding tussen fietsers en auto’s in München nu ongeveer gelijk staat aan Amsterdam in de jaren 80. ‘Politici beloven veel omtrent duurzame mobiliteit, maar verandering gaat langzaam.’ Fuchs denkt dat München kan groeien als fietsstad en dat bedrijven daarbij kunnen en willen helpen.
Peter Blösl is het daar mee eens. Blösl is manager van pakjesbezorger UPS in München, dat UPS’s grootste fietsbezorgdienst heeft. Hij benoemde de verkeersproblemen waar München al langer mee kampt, maar ook dat autowegen in de afgelopen tien jaar smaller zijn geworden en de fietspaden juist breder. ‘Beslissingen die wij als bedrijven nemen, hebben grote impact op de komende generaties. Tijdens de Europese verkiezingen stemde ik niet voor mijzelf, maar voor mijn kleinzoon. Omdat de doelstellingen van Brussel over 2050 gaan.’ Blösl pleitte voor een soortgelijke aanpak vanuit bedrijven omtrent het minderen van autoverkeer in de stad. Tijdens zijn bezoek aan Amsterdam besprak Blösl daarom met UPS-Amsterdam de implementatie van fietsbezorgers.
Krachtenbundeling
Een ander gespreksonderwerp ging over efficiëntie en verduurzaming binnen de creatieve industrie. Bijvoorbeeld door het bundelen van krachten tussen duurzame modeontwerpers. Zo vond Juliane Kahl, oprichter van GREENSTYLE, dat er meer zichtbaarheid en verbinding moet komen in de mode-industrie. ‘Wij hadden een groot netwerk van duurzame modeontwerpers gevonden, maar tot onze verbazing bleken zij niet van elkaars bestaan af te weten. Dat moet anders als we van elkaar willen leren en willen samenwerken.’
Muziek werd verzorgd door de band SLATEC uit München
De juiste mensen samengebracht
Floris Beemster, namens Amsterdam en Utrecht projectleider van de samenwerking tussen de Nederlandse en Duitse stedelijke regio’s, sloot de avond af. Hij hoopte dat het project de verschillende deelnemers uit Amsterdam en München heeft geïnspireerd om nieuwe projecten en samenwerkingen aan te gaan. ‘Het is een lang proces geweest, het project heeft ruim drie jaar geduurd. Maar volgens mij hebben we precies de juiste mensen gevonden en die bij elkaar gebracht.’
Enninger sloot zich daarbij aan. ‘Het is fijn geweest om zoveel mensen te ontmoeten die dezelfde doelen hebben. Voor mij was dit echt een ‘mind-reset’. Je wil weliswaar hetzelfde, maar door verschillende mensen en disciplines met elkaar te verbinden wordt je blootgesteld aan veel nieuwe ideeën en inzichten. De volgende stap is om die inzichten toe te passen.’
Vandaar dat Amsterdam en München inmiddels hebben ingestemd met een voortzetting van de samenwerking.